Pages

Saturday 2 October 2010

Strong & Week AI පිළිබඳ දර්ශණවාදය


Weak AI | යන්ත්‍ර වලට බුද්ධිමත්ව හැසිරිය හැකි ද ? (Can machines act Intelligently?)
යන්ත්‍රයක ඇති මෘදුකාංගයකයට අවම වශයෙන් මනුෂ්‍ය හැසිරීම්(behavior) හා සිහියෙන්(consciousness) සිටිය හැකි බව අනුකරණය(simulate) කිරීමට හැකි නම් එය Weak AI ලෙස හැඳින්වේ.

Strong AI | යන්ත්‍ර වලට ඇත්තටම සිතන්නට පුලුවන් ද ? (Can machines really think ?)
යන්ත්‍රයක ඇති මෘදුකාංගයකට මිනිස් මනසක් විය හැකි නම්, එසේත් නැතිනම් එම මෘදුකාංගය සහ මිනිස් මොලය මගින් සිදුකරන අව‍බෝධ කරගැනීමේ හැකියාව, සිහිය, මනුෂ්‍ය ගති ලක්ෂණ අතර වෙනසක් නොමැති නම්, එය Strong AI ලෙස හැඳින්වේ.

Weak AI

Alan Turing (1950) පවසන අන්දමට, යම් පරිගණකයකට සාමාන්‍ය මනුෂ්‍යයෙකු සමග සාකච්චාවක් පවත්වා , එම පරිගණකය මනුෂ්‍යයෙකු යැයි හැඟවීමට හැකිනම් එම පරිගණකය බුද්ධිමත් ය.

මෙම මතයට විරුද්ධව ද ‍දාර්ශනිකයින් බොහෝ මත ඉදිරිපත් කරන ලදී.  එබැවින්  Turing Test ඇසුරෙන් නිර්මාණය වූ Loebner Prize තරඟයද පසුකාලීනව බොහෝ මතභේද වලතු තුඩු දුනි. 1960 දී Joseph Weizenbaum විසින් නිර්මාණය කරන ලද ELIZA නම් වූ AI පරිගණකය සැබවින්ම ක්‍රියා කරන ලද්දේ සාමාන්‍ය Pattern Matching ක්‍රමය භාවිතයෙන් බව පසු කාලීනව හෙලි විය.

උදා : මනුෂ්‍ය‍යා - “Well, my boyfriend made me come here”
        ALIZA - “Your boyfriend made you come here?”

1996 දී Loebner Prize තරඟය ජය ගත්තේ Jason Hutchens විසිනි. ඔහුගේ ජයග්‍රහණයෙන් පසුව එලි දැක්වූ   “How to pass the Turing test by cheating” නැමති ලිපියත් සමඟ AI ක්ෂේත්‍රයේ මහත් ආන්දොලනයක් සිදු විය. එහෙත් AI පිලිබඳ කෙරෙන පර්යේෂණ හුදෙක්  "Loebner Prize" තරඟය ජය ගැනීම සඳහා නොවන බැවින්, විද්‍යාඤයන් තවදුරටත් වඩාත් සාර්ථක ප්‍රතිඵල ලබා ගැනීම සඳහා AI ක්ෂේත්‍රයේ පර්යේෂණ කරනු ලබයි.

Strong AI

මෙහි අවසන් පරමාර්ථ සපුරා ගත හැකි තරමේ AI නිපැයුමක් මේ වන තෙක් බිහි නොවූවත් Strong AI කරා යන ගමන් මාර්ගයේ යන ක්ෂේත්‍ර කිහිපයක් ඇත.
උදා :
  • Artificial Life and Genetic Algorithms
  • Neural Networks 
Alan Turing විසින් 1950 දී පලකරන ලද “Computing Machinery and intelligence” ලිපියට අනුව, පරිගණකයකට සිතීමට හැකි දැයි දැන ගැනීමට පරීක්ෂණ අනුව පැවැත්විය යුතු යැයි යෝජනා කලේය. ඒ අනුව බිහි වූ Turing Test මගින් දැන ගැනීමට හැකි වන්නේ පරිගණකයකට මිනිසෙකුගේ බුද්ධිය අනුකරණය කිරීමට හැකි දැයි යන්න මිස පරිගණකයට මිනිස් බුද්ධියට සමාන වීම නොවන බව පැවසූ ඔහු ඒ අනුව "Weak AI" ප්‍රමාණවත් යැයි කීය. ඒ අනුව Turing Test අනුසාරයෙන් ක්‍රියාත්මක වන Loebner prize තරඟ‍ය වර්තමානය දක්වා පැවැත්වේ.

Alan Turing ඔහු විසින් පළ කරන ලද ලිපියේ තවත් විශේෂ කරුණු තුනක් පහත දැක්වේ.
  • Argument from disability (යන්ත්‍රයකට කිසිදා සිදු කල නොහැකි දෑ)
    be kind, resourceful, beautiful, friendly, have initiative, have a sense of humor, tell right from wrong, make mistakes, fall in love, enjoy strawberries and cream, make someone fall in love with it, learn from experience, use words properly, be the subject of its own thought, have as much diversity of behavior as man, do something really new වැනි දෑ යන්ත්‍රයකට කිසිදා කල නොහැකි දෑ ලෙස ඔහු සඳහන් කලේය.
    නමුත් වර්තමානයේ මිනිසුන් හා සමානවම (සමහර දෑ මිනිසුන්ට වඩා සාර්ථක ලෙස) කල හැකි දෑ ද ‍බොහෝ ඇත. ඉන් සමහරක් නම්,
    play chess, checkers, and other games, inspect parts on assembly lines, check the spelling of documents, steer cars and helicopters, diagnose diseases සහ astronomy, mathematics, chemistry, mineralogy, biology, computer science වැනි ක්ෂේත්‍රයන්.
  • Argument from mathematics
    ගණිත කර්ම‍ විසඳිමට නිර්මාණය කරන, AI ඇසුරින් තනන පරිගණක වලට පවා විසඳිය නොහැකි ගණිත කර්ම ඇති බවද Turing පැවසීය. "Godel's incompleteness theorem" නමින් හැඳින්වෙන න්‍යාය කෘතිම බුද්ධියට කිසිදා විසඳිය නොහැකි බව ඔහු පැවසීය.
    නමුත් සමහරක් සාමාන්‍ය මිනිසුන් ට පවා විසඳිය නොහැකි හා තේරුම් ගැනීමට නොහැකි දෑ ඇති බවට තවත් තර්කයන් ඉදිරිපත් විය. කෘතිම බුද්ධියට කිසිදා කල නොහැකි යැයි පවසන සෑම දෙයක්ම ලොව සිටිනා සෑම පුද්ගලයෙකුටම කල හැකි යැයි කිව නොහැකි බවද පැවසිනි. 
  • Argument from informality
    මිනිස් ස්වභාවයන් සාමාන්‍ය  නීති සමුදායකින්(rules set) දැක්විය නොහැකි ය. ඒ වාගේම පරිගණක වලට හැකි වන්නේ නීති පිළිපැදීම(follow rules) පමණි. එබැවින් පරිගණක වලට මනුෂ්‍යයන් සේ බුද්ධිමත්ව හැසිරීමට නොහැකි ය.
    තර්කාණුකූලව, සියලු අවස්ථාවන් හි දී සාර්ථකව යම් ක්‍රියාවක් සිදු කල හැකි ලෙස නීති සමුදායක් නිර්මාණය කල නොහැකිය.
    උදාහරණයක් ලෙස, පොතක් අතට ගැනීම සාර්ථකව කල නොහැකි වීමට පහත හේතු බලපෑ හැක.
    පොත මේසයට අලවා තිබීම, අතේ තෙල් ස්වභාවය නිසා පොත ලිස්සා යාම, භූමි කම්පාවක් ඇතිවී ඔබ ඇදගෙන වැටීම හා තවත් ‍බොහෝ දෑ.
Strong AI සඳහා ඉදිරිපත් වූ තර්කයන්
  • මිනිස් මොළයේ ආකෘතියක් ඒ ආකාරයෙන් ම කෘතිමව ගොඩනැගීමේ ක්‍රමවේද සකස් කිරීම (Scientific Progress for artificial minds)
  • එම ආකෘතිය තාක්ෂණය භාවිතයෙන් නිර්මාණය කිරීම (Technological Progress artificial minds)
  • මිනිස් ‍මොළය නියුරෝන වලිනි සැදුනු ජාලයක් ලෙස ගෙන කෘතිම නියුරෝන ඇසුරෙන් එය නිර්මාණය කිරීම (Human brain as a machine)
  •  ‍තනිව ඉගනීමේ ක්‍රියාවලිය ‍මෘදුකාංග වලට යෙදීම
  • මිනිසුන් ගැටළු විසඳන ආකාරය(human problem solving algorithms) සැලකිල්ලට ගෙන එය පරිගණක වලට භාවිතා කිරීම
  • මිනිසුන්ගේ ඉගනීමේ ස්වභාවය (Nature of learning) ඒ අයුරින්ම භාවිතා  කිරීම
Strong AI සඳහා විරුද්ධව එල්ල වූ මත

Strong AI යන්නට විරුද්ධව ඉදිරිපත් වූ මතවාද අතරින් "Chinese room argument" යන්න ප්‍රධාන තැනක් ගනී.
එනම්,
එක් කාමරයක් තුල පුද්ගලයක් සිටියි. මෙම පුද්ගලයාට චීන භාෂාව නොතේරෙන අතර කාමරයෙන් පිටත සිටින අය එය නොදනී. කාමරය තුල සිටින පුද්ගලයා සතුව විශේෂ පොතක් (Rule Book) ඇත. මෙම පොත චීන භාෂාවෙන් ලියා ඇත. මෙහි චීන භාෂාවෙන් ලියූ යම් වාක්‍ය සමුහයක් හා ඊට ඉදිරියෙන් පිලිතුරු වාක්‍ය ද ලියා ඇත.
කාමරයෙන් පිටත සිටින පුද්ගලයින් කොල කැබැල්ලක් චීන භාෂාවෙන් යම් යම් වාක්‍ය ලියා, කාමරය තුල සිටිනා පුද්ගලයා වෙත ලබාදේ. කාමරය තුල සිටින චීන භාෂාව නොදන්නා පුද්ලයා මෙම කොල කැබැල්ල ගෙන එහි ඇති හැඩ තල (චීන අකුරු) අනුව Rule Book එකෙන් අදාල වාක්‍යය සොයා, ඊට පිළිතුරු වාක්‍ය‍ය ගෙන වෙනත් කොලයක ලියා නැවත චීන භාෂාව දන්නා පුද්ගලයාට ලබාදේ.



මෙහිදී කාමරය තුල සිටිනා පුද්ගලයා යම්තාක් දුරට හෝ චීන භාෂාව දන්නා කෙනෙකු සේ පිටත සිටිනා පුද්ගලයින්ට පෙ‍නේ.
මෙලෙස සැ‍බෑ ලෙසම පුද්ගලයෙකු යැයි හැ‍‍ඟෙන සේ AI ඇසුරින් කෘතිම මිනිසෙකු නිර්මාණය කල ද එය හුදෙක් Rules අනුගමනය කරන යන්ත්‍රයක් විනා බුද්ධිය යොදා ගනිමින් ක්‍රියා කරනා යන්ත්‍රයක් නොවිය හැකි බව Chinese Room Argument මගින් පෙන්වා දේ.

Chinese Room Argument සඳහා flash ඇසුරෙන් තැනූ උදාහරණයක් පහත යොමුවෙන් ලබාගත හැක.
http://www.mind.ilstu.edu/curriculum/searle_chinese_room/searle_chinese_room.php



මූලාශ්‍ර :
Artificial Intelligence - A Modern Approach (Stuart Russell හා Peter Norvig)
http://www.mind.ilstu.edu/curriculum/searle_chinese_room/searle_chinese_room.php
http://www.alexandria.nu/ai/blog/attachments/00000050_ChineseRoom.jpg

6 comments:

Thiwanka Makumburage said...

http://www.4shared.com/video/hpqlxpjW/Searle_09.html

Thiwanka Makumburage said...

http://www.4shared.com/video/nEkgH5Ns/TuringTest_long.html

Wathsala Vithanage said...

Good article. There is a good book on this matter written by Penrose Roger.

anjana2100 said...

More about AI!

http://www.psych.utoronto.ca/users/reingold/courses/ai/ai.html

yyy_87 said...

Is there a command for clear screen in SWI prolog software?
Because I need to clear all previous command some time.

Anonymous said...

We'll have to understand how our consciousness works before creating an AI. But all the work that leads to creating an AI will aid in our understanding of ourselves...

Post a Comment